Słowo kluczowe Japanese Surrender

Japonia tuż po zakończeniu II wojny światowej. Generał MacArthur (Tommy Lee Jones) stoi na czele amerykańskich sił zbrojnych zarządzających krajem po kapitulacji. Jego decyzje odcisną piętno na losie japońskich obywateli przez najbliższe lata. Najtrudniejsza z nich dotyczy cesarza Hirohito – czy powinien być sądzony i skazany jako zbrodniarz wojenny? Zadanie zebrania materiału dowodowego w tej sprawie otrzymuje generał Bonner Fellers (Fox). Jego związki z Japonią są szczególne – wspomnienia romansu z japońską studentką Ayą są tak silne, że generał postanawia odnaleźć dziewczynę w zniszczonym przez wojnę kraju.

Trwa II Wojna Światowa. Lata 40-te ówczesnych Chin podczas napadu Japończyków na jedno z miast - Szanghaj. Jim Graham (Bale), syn arystokratycznej rodziny, wychowywany w domu pełnym luksusów, nieoczekiwanie zostaje rozdzielony z rodzicami. Rozpieszczony, przyzwyczajony do dobrobytu chłopak, musi zrobić wszystko, by przetrwać bez środków do życia. Zdany zupełnie na siebie, trafia do obozu dla internowanych. Wówczas spotyka na swojej drodze Basiego (Malkovich), który uczy go samodzielności. Dwunastolatek stara się przyzwyczaić do nowych, panujących tam warunków. Chociaż wojna zniszczyła dotychczasowe życie Jima, sprawiła również, że zaczął dorastać naprawdę.

Jest to piękna, poetycka opowieść o japońskim żołnierzu-harfiście, który wędrując po Birmie spełnia ostatnią posługę wobec poległych kolegów. Wojna odcisnęła na nim niezatarte piętno. Jego kompania po klęsce armii cesarskiej trafiła do niewoli, on sam natomiast zostaje wysłany z misją skłonienia do kapitulacji stawiającego bezsensowny opór garnizonu. Jego misja kończy się niepowodzeniem. On sam nie wraca już do swego oddziału, wyrusza w swego rodzaju pielgrzymkę, poprzez świat umarłych. Grzebiąc niezliczone szczątki żołnierzy japońskich podejmuje decyzję zostania mnichem. Film jest żarliwym krzykiem antywojennym, ale jednocześnie jest to także niezwykle celna wykładnia filozofii buddyjskiej, ujęta w ramę metaforycznej przypowieści o poszukiwaniu sensu ludzkiej egzystencji, o potrzebie nieustannego doskonalenia się w człowieczeństwie.